Rapport meerkosten leven met een beperking
Mensen met een beperking hebben soms hogere noodzakelijke uitgaven, bijvoorbeeld vanwege zorgkosten. In dit rapport maakt het Nibud inzichtelijk met welke meerkosten mensen geconfronteerd kunnen worden als gevolg van hun beperking en wat de impact daarvan is op hun huishoudbudget.
Dit hebben we gedaan door (minimum)voorbeeldbegrotingen op te stellen specifiek voor mensen met een beperking. Minimumvoorbeeldbegrotingen geven een overzicht van alle noodzakelijke uitgaven waar een huishouden mee te maken heeft. Het Nibud stelt jaarlijks actuele minimumvoorbeeldbegrotingen op. Ze vormen een belangrijke basis voor adviezen over minimabeleid en inkomensondersteuning. Nu hebben we voor 8 verschillende voorbeeldsituaties het effect van de meerkosten berekend.
Belangrijkste resultaten en aanbevelingen
- Huishoudens met een beperking moeten nog meer dan andere huishoudens puzzelen om hun begroting rond te krijgen. Zij hebben niet dezelfde financiële ruimte als mensen zonder beperking met hetzelfde inkomen.
- Mensen met beperkingen hebben in veel gevallen te maken met relatief hoge meerkosten voor uitgaven aan vervoer, energie, medicijnen en voedingssupplementen, eigen betalingen voor hulpmiddelen en de zorgverzekering. Dat loopt al snel op tot enkele tientjes per maand per uitgavenpost.
- Een beperking kan gevolgen hebben voor het inkomen dat iemand in staat is om te verwerven. Die verschillen kunnen groot zijn. Dit zorgt ervoor dat huishoudens met (kinderen met) een beperking niet alleen minder bestedingsruimte hebben dan mensen zonder beperking, maar ook minder mogelijkheden om hun situatie te verbeteren.
- In sommige gevallen zijn mensen met een beperking en een inkomen boven het minimum nauwelijks beter af dan hetzelfde huishoudtype zonder meerkosten op bijstandsniveau. Dat betekent dat het risico dat mensen met een beperkt inkomen en een beperking maandelijks geld tekortkomen als gevolg van hun meerkosten hoger is dan voor andere huishoudens. Bovendien is hun levensstandaard lager door de meerkosten.
- Niet alle kosten die gemaakt worden vanwege het leven met een beperking worden vergoed. Voor bepaalde soort kosten bestaan speciale regelingen. Aan de ene kant helpen deze regelingen huishoudens om de meerkosten te beperken. Aan de andere kant bestaat het risico dat mensen vanwege de versnippering niet goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden. Dit alles legt een hoge administratieve last op de huishoudens met (kinderen met) een beperking.
Bron: Nibud.